بازنمایی پدیدارشناسانۀ تجربۀ رهبری کارآفرینانه در مدارس متوسطه

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، گروه علوم تربیتی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

2 گروه علوم تربیتی، دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

3 گروه علوم تربیتی، دانشگاه لرستان ، خرم آباد، ایران

10.48308/mpes.2023.232819.1365

چکیده

هدف: باوجود پیچیدگی و ابهام در مفهوم کارآفرینی، انتظارات دولت‌ها، سیاست‌گذران و ذی‌نفعان آموزش‌و‌پرورش به افزایش فشار بر مدارس برای توسعۀ کارآفرینی و استقلال مالی منجر شده است. با وجود تحقیقات بسیار اندکی که دربارۀ رهبری کارآفرینانه در مدارس صورت گرفته است مسئله اصلی پژوهش حاضر این بود که کارآفرینی و رهبری مدرسه در اوضاع و شرایط کنونی جامعه و نظام آموزشی ایران چه پیوندی می‌توانند با هم برقرار کنند؟
مواد و روش‌ها: با تمرکز بر رویکرد پدیدارشناسی استعلایی موستاکاس پژوهش حاضر تلاش کرد تا تجارب زندۀ 19 نفر از مشارکت‌کنندگان را که به‌صورت هدفمند و با استفاده از تکنیک نمونه‌گیری ملاکی از بین مدیران مدارس انتخاب شده بودند احصا نماید. برای خلق داده‌های پژوهش یک پروتکل مصاحبۀ سه مرحله‌ای متوالی پدیدارشناسانه، مشاهدات میدانی محققان و اسناد منتشر شده انگلیسی و فارسی مورد استفاده قرارگرفت. تحلیل و کدگذاری متون با استفاده از تحلیل مضمونی سه‌مرحله‌ای (پایه، سازمان‌دهنده و فراگیر) و ترسیم شبکه‌های مضامین انجام شد. در این فرایند برای مدیریت داده‌ها نرم‌افزار Maxqda2020 بکار رفت.
بحث و نتیجه‌‌گیری: تحلیل مضمونی جمعاً به ظهور90 مضمون پایه، 34 مضمون سازمان‌دهنده و 9 مضمون فراگیر منجر شد که عبارت بودند از: کارآفرینی اکتسابی، کارآمدی مالی، سواد مالی، کارآفرینی آموزشی، کنشگری اجتماعی، سفیر فرهنگی مدرسه، کارآفرینی سازمانی، و کارآفرینی مستقل. بازنمایی تجارب مشارکت‌کنندگان حاکی از آن بود که رهبران مدارس برای اجرای رهبری کارآفرینانه دو راهکار عمده را اتخاذ می‌کردند: نخست، سیاست‌هایی را جهت پیش‌برد امور مدرسه، برقراری ارتباط با والدین و معلّمان، فراهم‌سازی دوره‌های متنوع و فوق‌برنامه برای دانش‌آموزان، اولویت‌بندی فراورده‌های دانش‌‌آموزان و ترویج انعطاف‌پذیری در فرایند یاددهی- یادگیری اتخاذ ‌می‌کردند که راهکارهایی درون مدرسه‌‌ای بودند. از طرف دیگر، رهبران کارآفرین مدارس از شیوه‌های دیگری مانند فرصت‌بخشی به عموم مردم برای بازدید از مدرسه، خطر کردن، ترویج کار مشارکتی و دست‌یابی و افزایش قدرت اعضای مدرسه استفاده می‌کردند که راهکارهای برون مدرسه‌ای بودند

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Phenomenological Representation of Entrepreneurial Leadership Experience in Secondary Schools

نویسندگان [English]

  • Donya Vakili 1
  • Naser Shirbagi 2
  • Saied Farahbakhsh 3
1 Ph.D. student in Educational Administration,, Department of Educational Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
2 Department of Education, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran
3 Department of Education<, University of Khorramabad, Khorramabad Iran
چکیده [English]

Purpose: Despite the complexity and ambiguity in the concept of entrepreneurship, the expectations of governments, policymakers and education stakeholders have led to increased pressure on schools to develop entrepreneurship and financial independence. Despite the very few researches that have been done about entrepreneurial leadership in schools, the main issue of the current research was that what kind of connection can entrepreneurship and school leadership have in the current situation and conditions of society and the educational system of Iran?
Materials and methods: Focusing on the transcendental phenomenology approach of Moustakas, the current research tried to count the lived experiences of 19 participants who were selected purposefully and using the criterion sampling technique from among school principals. A three-step sequential phenomenological interview protocol, researchers' field observations, and English and Persian published documents were used to create research data. Analysis and coding of the texts was done using three-stage thematic analysis (basic, organizing and global) and drawing networks of themes. In this process, Maxqda2020 software was used for data management.
Discussion and conclusion: Thematic analysis led to the emergence of 90 basic themes, 34 organizing themes and 9 overarching themes, which were: acquisition entrepreneurship, financial efficiency, financial literacy, educational entrepreneurship, social activism, school cultural ambassador, organizational entrepreneurship, and entrepreneurship Independent. Representing the experiences of the participants indicated that school leaders adopted two main strategies to implement entrepreneurial leadership: first, policies to advance school affairs, communicating with parents and teachers, providing diverse courses and extracurriculars for students, prioritizing students' products. and promoting flexibility in the teaching-learning process, which were intra-school solutions. On the other hand, entrepreneurial school leaders used other methods such as giving opportunities to the public to visit the school, taking risks, promoting collaborative work, and achieving and empowering school members, which were extracurricular strategies.

کلیدواژه‌ها [English]

  • School leadership
  • entrepreneurial leadership
  • school management
  • financial independence
  • entrepreneurial development