رهبری تراز پنج در میان رؤسای دانشکده‌های دانشگاه‌های جامع

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید بهشتی

2 دانشگاه شهید رجایی

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بررسی رهبری دانشگاهی تراز پنج در میان رؤسای دانشکده‌های دانشگاه‌های جامع شهر تهران است که از میان دانشگاه‌های جامع، با استفاده از روش نمونه­گیری خوشه‌ای مرحله‌ای دو دانشگاه شهید بهشتی و تربیت مدرس بر اساس روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و سپس 13 رئیس دانشکده و 150 عضو هیات علمی از هر دو دانشگاه، مورد مطالعه قرار گرفته­اند. با توجه به روش تحقیق توصیفی- پیمایشی و به منظور گرداوری داده‌ها از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه اول محقق ساخته جهت بررسی ویژگی‌های رهبری تراز پنج و پرسشنامه دوم، پرسشنامة استاندارد شده رهبری اثربخش دانشگاهی رمزدن جهت بررسی میزان اثربخشی رؤسای دانشگاهی بود. میزان پایایی پرسشنامه‌ها با استفاده از روش آلفای کرنباخ، به ترتیب 922/0 و 952/ 0 به دست آمد. داده‌های به دست آمده با بهره گیری از آمار توصیفی و استنباطی از جمله ضریب همبستگی پیرسون، t استودنت تک نمونه‌ای،t  استودنت گروه‌های مستقل و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از این بررسی عبارت است از: 1- رؤسای دانشکده‌ها دارای ویژگی‌های رهبران تراز پنج هستند. 2- رؤسای دانشکده‌ها از ویژگی‌های حرفه‌ای رهبران تراز پنج برخوردار نیستند. 3- بین ویژگی‌های شخصیتی و حرفه‌ای رؤسای تراز پنج دانشکده‌ها رابطه معناداری وجود دارد. 4- از نظر اعضای هیات علمی، رؤسای تراز پنج دانشکده‌ها در مقایسه با رؤسای غیر تراز پنج، رهبران اثربخش­تری هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Five Level Leadership among deans of comprehensive universities

نویسندگان [English]

  • Masoumeh Chamasemani 1
  • Zahra Sabaghain 1
  • Bahram Sadegh Sedgh pour 2
1 Shahid Beheshti University
2 Shahid Rajaei University
چکیده [English]

The purpose of the present study is to investigate the Five Level Academic Leadership among deans in comprehensive universities located in Tehran . A random sample of 13 deans and 150 faculty members of ShahidBeheshtiUniversity and TarbiatModarresUniversity participated in this survey study. Data were collected by two instruments. The first one was the 5th Level Leadership questionnaires developed by the. The second one was a standardized questionnaire which developed by Ramsden to measure effective academic leadership. Results showed that deans had personality traits of 5th level leaders whereas they didn’t have professional traits of leaders at the same level. The relation between personality traits and professional traits was found to be significant. From faculty members' point of view, deans associated with the 5th level leadership were found to be more effective than others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Leadership
  • Academic Leadership
  • Five Level Leadership
  • Effective Leadership
  • Effective Academic Leadership
  1. آراسته. حمید رضا (1383)، رهبری و مدیریت آموزش عالی، دایره المعارف آموزش عالی، وزارت علوم و تحقیقات و فناوری، جلد اول.
  2. اکرامی. محمود (1383)، الگوی رهبری آموزشی در دانشگاه‌های دولتی ایران، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 29، سال نهم.
  3. پرداختچی. محمد حسن (1381)، چالش‌های مدیریت در آموزش عالی، میزگرد چالش‌های آموزش عالی ایران. مجموعه مقالات دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، انتشارات دانشگاه شهید بهشتی.
  4. رمزدن، پال (1380)، یادگیری رهبری در آموزش عالی، ترجمه عبدالرحیم نوه ابراهیم و همکاران، تهران: مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی.
  5. رمضانی، نیر (1385)، بررسی قابلیت‌های مدیریتی مدیران در دانشگاه‌های شهر تهران، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی.
  6. زنگویی، سلیمان (1374)، تفکیک مدیران اثربخش و غیر اثربخش از دیدگاه دبیران و مقایسه برخی از ویژگی‌های شخصیتی آن‌ها در دبیرستان‌های شهرستان بیرجند، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
  7. طرقی، جعفر (1384)، بهسازی مدیران دانشگاهی برای دانشگاه فردا، اصفهان: کنکاش، چاپ اول.
  8. قهرمانی، محمد (1384)، تدوین الگوی استراتژیک مدیریت آموزش عالی ایران، رساله دکترا، دانشگاه تربیت معلم.
  9. کالینز، جیم (1384 )، بهتر از خوب، ترجمه فضل الله امینی، تهران: انتشارات فرا.
  10. ماکسول، جان (1381)، رهبری، ترجمه فضل الله امینی، تهران: انتشارات فرا، چاپ دوم.
  11. Brungardt, L. Curtis (2003). The new face of leadership: Implications for higher education leadership studies. Fort Hays: Fort Hays state University (Donald Clark Center)
  12. Chamberlain, Loaur (2006). The Lost art of leadership. Woman Today Magazines, www.womentodaymagazine.com
  13. Day, Christopher (2004). The Passion of successful leadership. School Leadership & Management, 24 (4), pp. 425-437.
  14. Dubmer, L.S. et al. (2001). Case study of Characteristics of effective leadership in graduate student collaborative work. Education Journal, Texas Tech. University, 124 (4), pp. 721-726.
  15. Osseo-Asare, E. et al. (2005). Leadership best practices for sustaining quality in UK higher education from the perspective of the EFQM Excellence Model. Quality Assurance in Education, 13 (2), pp. 148-170.
  16. Gordon, G. (2002). The roles of leadership and ownership in building an effective quality culture. Quality in Higher Education, 8 (1), pp. 97-106.
  17. Hoppe, L. S. (2003). Identifying and nurturing potential academic leaders. Identifying and Preparing Academic, No. 124, pp. 15-24.
  18. Martin, Judith L. (1993). Academic deans: An analysis of effective academic leadership at research universities. Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association, Atlanta, pp. 1-42.
  19. McCarthy, D. & Royes (1987). Organizational model of governance: Academic deans, decision making styles. Journal of Teacher Education, 38 (5), pp. 2-8.
  20. Pounder, S. J. (2001). New leadership and university organizational effectiveness: Exploring the relationship. Leadership and Organization Department Journal, 22 (6), pp. 281- 290.
  21. Taylor, F. (2002). Quality in higher education. Strathclyde University, Center for Academic Practices, 8 (1) www.JimCallins.com
  22. Yielder, T. & Codling, A. (2004). Management and leadership in the contemporary university. Journal of Higher Education Policy and Management, UNITEC Institute of Technology, New Zealand, 26 (3), pp. 315-330.