روابط ساده و ترکیبی سبک‌های رهبری تحولی، تبادلی با اثربخشی سازمانی در مدارس هیأت امنایی و عادی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مدیریت آموزشی،گروه علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، مدیریت آموزشی علوم تربیتی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه سبک­های رهبری تحولی، تبادلی با اثربخشی سازمانی و مقایسه آن در بین مدارس ابتدایی هیأت امنایی و عادی استان همدان در سال تحصیلی92-1391 بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می­باشد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مدارس ابتدایی هیأت امنایی و عادی استان همدان به تعداد 5137 نفر بوده و حجم نمونه براساس فرمول کوکران به تعداد 582 آزمودنی (مدارس هیأت امنایی 226 معلم و مدارس عادی 356 معلم) تعیین گردید. روش نمونه­گیری با استفاده از نمونه­گیری تصادفی طبقه­ای نسبی انجام شد. برای جمع­آوری داده­ها از دو پرسشنامه با عناوین: سبک­های رهبری بس و اولیو (1995) و اثربخشی سازمانی هریسون (2008) استفاده گردید. برای تعیین روایی پرسشنامه­ها از روش روایی محتوایی و برای سنجش میزان پایایی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب پایایی محاسبه شده برای پرسشنامه­های سبک­های رهبری و اثربخشی سازمانی به ترتیب 915/0و 965/0 برآورد گردید. یافته­ها حاکی از آن است که میانگین به­کارگیری سبک­های رهبری تحولی، تبادلی و اثربخشی سازمانی در مدارس هیأت امنایی و عادی استان همدان بالاتر از سطح متوسط است. آزمون t گروه­های مستقل آشکار کرد که مدیران مدارس هیأت امنایی،بیشترسبک رهبری تحولی و مدیران مدارس عادی، بیشتر سبک­ رهبری تبادلی را مورد استفاده قرار می­دهند. به­علاوه وضعیت اثربخشی سازمانی مدارس هیأت امنایی نسبت به مدارس عادی بهتر است. ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین سبک­های رهبری تحولی، تبادلی با اثربخشی سازمانی در کلیه مدارس، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر آن است که از بین ابعاد سبک­های­ رهبری در مدارس هیأت امنایی، مؤلفه­های ملاحظات فردی، تحریک ذهنی و نفوذ آرمانی؛  در مدارس عادی، ویژگی­های تحریک ذهنی و مدیریت استثناء بیشترین تأثیر را در پیش­بینی اثربخشی سازمانی دارند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relationships of Simple and Synthetic of transformational and transactional leadership styles with Organizational Effectiveness in Board of Trustees Schools and State-Run Schools

نویسندگان [English]

  • Sirous Ghanbari 1
  • Asghar Eskandari 2
1 Assistant Professor of Educational Management, Department of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
2 Master Student, Educational Management of Educational Sciences, Faculty of Literature and Humanities, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

The main purpose of this research was to study the relationships between transformational and transactional leadership styles with organizational effectiveness in board of trustees and state-run schools. The research method was descriptive - correlation. Statistical population included all teachers of elementary schools of board of trustees and state-run in the province of Hamedan the number 5137 people and Sample size of 582 subjects (226 teachers in board of trustee's schools and 356 teacher in state-run schools) was determined based on the Cochran formula. Sampling was proportional stratified random sampling. Toward Data collected were used from the two questionnaires with items: leadership styles Bass & Avolio (1995) and organizational effectiveness of Harrison (2008).For appointment of the questionnaires validity of the content-related validity method and to assess the reliability was used by Cronbach's Alpha coefficient. Reliability coefficient was calculated for the questionnaires of leadership styles and organizational effectiveness, was estimated 0/915 and 0/965 respectively. Results representative that is the level of transformational and transactional leadership styles, and organizational effectiveness inboard of trustees and state-run schools, is above average surface. Independent t-test revealed that board of trustee`s schools utilize transformational leadership and state-run schools transactional leadership. Also situation of organizational effectiveness in schools board of trustees are better than state-run schools. Pearson correlation coefficient showed is a significant positive relationship between transformational and transactional leadership styles with organizational effectiveness in all schools. The results of regression analysis indicated that the components of leadership styles inboard of trustee's schools, Factors of individualized consideration, and intellectual stimulation and idealized influence; and in state-run schools, Factors of intellectual stimulation and management- by-exception have the highest impact on the prediction of organizational effectiveness.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Transformational leadership
  • Transactional leadership
  • Organizational effectiveness
  • Board of Trustees Schools
  • State-Run Schools
  1. اسکات، ریچارد. (2003). سازمان‌ها: سیستم‌های عقلایی، طبیعی و باز، حسن میرزایی اهرنجانی (مترجم)، (1387)، تهران: سمت.
  2. جاودانی، محمد. (1390). بررسی رابطه رهبری تحول‌آفرین و تعامل‌گرا با تعهد سازمانی معلمان، مبانی تعلیم و تربیت، 1 ،1، 158- 143.
  3. حاجعلی، سکینه. (1388). بررسی رابطه بین سازمان یادگیرنده و اثربخشی سازمانی در دبیرستان-های دولتی دخترانه شهر تهران، پایان‌نامه چاپ نشده کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
  4. حسنی، محمد و سامری، مریم. (1389). بررسی اثربخشی سازمانی مدارس متوسطه ناحیه یک شهر ارومیه. مدیریت فرهنگ سازمانی. 8. 21، 201-223.
  5. دفت، ریچارد. ال. (1390). مبانی تئوری و طراحی سازمان. علی پارساییان و سید محمد اعرابی (مترجم). چاپ هفتم. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
  6. رابینز، استیفن. (1390). تئوری سازمان، ساختار و طرح سازمانی. مهدی الوانی و حسن دانایی‌فرد (مترجم). تهران: صفار
  7. روشه، گی. (1391). جامعه‌شناسی تالکوت پارسونز، عبدالحسین نیک گهر (مترجم)، تهران: نشر نی.
  8. زکی، محمدعلی. (1389). عوامل اثربخشی سازمانی مدرسه و بررسی رابطه آن با ویژگی‌های آموزشی معلمان، علوم انسانی، 18،80 ، 195-161.
  9. سلیمی، قربانعلی و شاهمندی، الهام. (1387). بررسی رابطه سبک رهبری تحولی، تعاملی با میزان کاربست مؤلفه‌های سازمان یادگیرنده در دبیرستان‌های اصفهان، مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، 1، 34-21.
  10. سند تحول بنیادین آموزش ‌و پرورش. (1390). سند مشهد مقدس، شورای عالی آموزش و پرورش،www.sce.ir .
  11. علاقه‌بند، علی. (1391). مقدمات مدیریت آموزشی، ویرایش ششم، تهران: روان.
  12. فیدلر، فرد و شمرز، مارتین. (1381). رهبری اثربخش، ترجمه سهراب خلیلی شورینی، تهران: یادواره کتاب.
  13. میرکمالی، سیدمحمد. (1389). رهبری و مدیریت آموزشی، تهران: یسطرون.
  14. ناظم، فتاح و پورشفیعی، دانش. (1391). بررسی رابطه سبک رهبری عمل‌گرا و تحول‌گرا با مدیریت سرمایه فکری در آموزش و پرورش. رهبری و مدیریت آموزشی، 6 ،1 ،145-160.
  15. ناظم، فتاح و حدادپور، سمانه. (1392). ارائه الگوی ساختاری عدالت سازمانی براساس سبک‌های رهبری تحول‌گرا و عمل‌گرا در دانشگاه آزاد اسلامی. رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 4،1 ،65-51.
  16. هرسی. پاول و بلانچارد. کنث. (1391). مدیریت رفتار سازمانی- کاربرد منابع انسانی، علی علاقه‌بند (مترجم)، تهران: امیرکبیر.
  17. هوی، وین. ک و سیسیل، جی. میسکل. (1387). مدیریت آموزشی تئوری تحقیق و عمل، میرمحمد سیدعباس زاده (مترجم). ارومیه: دانشگاه ارومیه.
  18. هوی، وین. ک و سیسیل، جی. میسکل. (1380). تئوری تحقیق و عمل در مدیریت آموزشی، میرمحمد سیدعباس زاده (مترجم)، ارومیه: دانشگاه ارومیه.
  19. یعقوبی، نور محمد؛ مقدمی، مجید و کیخا، عالمه. (1389). بررسی رابطه بین رهبری تحول آفرین و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان، مدیریت تحول، 4. 96-64.
  20. Analoui, B. D., Doloriert, C.H., & Sambrook. S. (2013). Leadership and knowledge management in UK ICT organizations. Journal of Management Development, 32 (1), 4-17.
  21. Ashraf, G., &Kadir, S. b. A (2012).A review on the models of organizational effectiveness: A look at cameron'smodel in higher education. International Education Studies, 5 (2), 80-87.
  22. Bass, B. M., & Riggio, R. E. (2008). Transformational leadership.Second Edition.Taylor & Francis E-Librarey.
  23. Botha, R. J. (Nico). (2010). School effectiveness: conceptualising divergent assessment approaches. South African Journal of Education EASA, 30, 605-620.
  24. Botha, R. J. (Nico) (2011). Contextual factors in the assessment of the effect of school-based management on school effectiveness. Kamla-Raj. J Soc Sci, 27 (1), 15-23.
  25. Cameron, K., Mora, C., Leutscher, T., & Calarco, M. (2011).Effects of positive practices on organizational effectiveness.Ross School of Business. University of Michigan, 1-59.
  26. Cameron, K. (2005). Organizational effectiveness: Its demise and re-emergence through positive organizational scholarship. To appear in Michael A. Hitt and Ken G. Smith (Eds.) Handbook of management theory, The Process of Theory Development, Oxford University Press, 1-26.
  27. Chi, H-K., Lan, C-H., &Dorjgotov, B. (2012). The moderating effect of transformational leadership on knowledge management and organizational effectiveness.Social Behavior and Personality, 40 (6), 1015-1024.
  28. Daft, R. L., Murphy, J., &Willmott, H. (2010).Organization theory and design.South-Western, Cengage Learning.
  29. Dikmen, I., Birgonul, M. T. & Kiziltas, S. (2005). Prediction of organizational effectiveness in construction companies. Construction Engineering and Management, 131 (2), 252-261.
  30. DuBrin, A. J. (2013). Leadership, pesearch findings, practice, and skills.South-Western, Cengage Learning.
  31. Ergle, B. (2012). Transformational leadership behaviors in elementary school principals.Unpublished doctoral dissertation.Walden University.
  32. Freeborough, R. (2012). Exploring the affect of transformational leadership on nonprofit leader engagment and commitment.Unpublished doctoral dissertation. Capella University.
  33. Gray, J. (2004). School effectiveness and the ‘other outcomes’ of secondary schooling: a reassessment. Improving Schools, 7, 185-198.
  34. Harrison, B. L. (2008). The perceptions of teachers and school administraitors of school effectiveness.Unpublished doctoral dissertation, the University of Mississippi.
  35. Hebert, E. B. (2010). The correlation between transformational leadership and emotional intelligence, and Effectivness in Schools Principals.Unpublished PhD theses, Georgia State University.
  36. Henderson, J.D. (2011). Instructional and organizational effectiveness in selected preps-identified value added and preps-identified value subtracted elementary schools in missssippi. Unpublished doctoral dissertation, the University of missssippi.
  37. House, R. J. (2004). Culture, Leadership, and Organizations: The GLOBE Study of 62 Societies. Thousand Oaks: SAGE Publications.
  38. Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2008). Educational administration theory, research and practice.Eighth Edition. Mc Graw-Hill.
  39. Kim, J. H., Kim, C.S., & Kim, J. M. (2011).Analysis of the effect of leadership and organizational culture on the organizational effectiveness.Radiography, 17, 201-206.
  40. Kleijnen, J., Dolmans, D., Muijtjens, A., Willems, J., & Van Hout, H. (2009).Organisational values in higher education: Perceptions and preferences of staff. Quality in Higher Education, 15(3), 233-249.
  41. Koo, OH., & Choi, OS.(2000). The relationship between the nurse’s followership, job satisfaction and organizational commitment. J Nurses Academic Soc, 30, 1245-1264.
  42. Lakshman, C. (2009). Organizational knowledge leadership: An empirical examination of knowledge management by top executive leaders. Leadership & Organization Development, 30 (4), 338-364.
  43. Lejeune, C., & Vas, A. (2009). Organizational culture and effectiveness in business schools: a test of the accreditation impact.Management Development, 28 (8), 728-741.
  44. Levine, K. J., Muenchen. R. A., & Brooks. A. M.(2010). Measuring transformational and charismatic leadership: Why isn’t charisma measured?. Communication Monographs, 77 (4), 576-591.
  45. Lian, L. K., &Tui, L. G. (2012).Leadership styles and organizational citizenship behavior: The mediating effect of subordinates’ competence and downward influence tactics. Journal of Applied Business and Economics, 13 (2), 59-96.
  46. Ling, S., &Ling, M.(2012).The influence of transformational leadership on teacher commitment towards organization, Teaching profession, and student learning in secondary schools in Miri, Sarawak, Malaysia.Educational Studies, 4 (2), 155-178.
  47. Northouse, P. G. (2010). Leadership, theory and practice.California, Sage Publications.
  48. Oshagbemi, T. (2004).Age influences on the leadership styles and behaviour of managers. Employee Relations, 26 (1), 14-29.
  49. Shadraconis, S. (2013). Organizational leadership in times of uncertainty: Is transformational leadership the answer?. LUX: A Journal of Transdisciplinary Writing and Research from Claremont Graduate University, 2 (1), 1-15.
  50. Siddique, A., Aslam, H. D., Khan, M., &Urooj, F. (2011).Impact of academic leadership on faculty’s motivation, and organizational effectiveness in higher education system.International Journal of Business and Social Science, 2 (8), 184-191.
  51. Sharma, M., & Kaur, G. (2011).Workplace empowerment and organizational effectiveness.Academy of Banking Studies Journal, 10,105-120.
  52. Tourish, D. (2013).The dark side of transformational leadership, acritical perspective. New York, Routledge.
  53. Woodsmall, R. S. (Steve). (2012). Transformational leadership and organizational effectiveness.Unpublished doctoral dissertation, Capella University.