تحلیل تجارب زیسته‌ی معلّمان تاریخ از چالش‌های برنامه درسی و آموزش دروس تاریخ متوسطه دوم

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشکده شهید مدرس، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی آموزش کودکان استثنایی، گروه علوم تربیتی، دانشکده بنت الهدی صدر، دانشگاه فرهنگیان، سنندج، ایران

چکیده

هدف: درس تاریخ در هر کشوری، نقش مهمی در هویت‌سازی و ارزش‌آفرینی ملی برای آن کشور دارد؛ اما با وجود اهمیت بالای آن، مشاهده می‌شود که علاقه‌مندی به مطالعه‌ی تاریخ در معنای تخصصی آن، میان دانش‌آموزان، پایین است. آن‌طور که به نظر می‌رسد، معلمان در رابطه ‌با نحوه‌ی آموزش این درس در مدارس و محتوای مورد استفاده برای آموزش آن، با چالش‌هایی مواجه‌اند که این چالش‌ها نیز به نوبه خود، نقش بسزایی در علاقه‌مندی یا عدم علاقه‌ی دانش‌آموزان به فراگیری تاریخ دارند؛ لذا هدف پژوهش حاضر، تحلیل تجارب زیسته‌ی معلّمان تاریخ از چالش‌های برنامه درسی و آموزش دروس تاریخ در مقطع متوسطه دوم بود.
مواد و روش‌ها: برای دستیابی به این هدف، از پارادایم انتقادی، رویکرد کیفی و استراتژی پژوهش پدیدارشناسی توصیفی از نوع چند مرحله‌ای ون‌مانن و روش اَسنادی–کتابخانه‌ای، بهره برده شد. میدان پژوهش، شامل معلّمان دروس تاریخ دوره متوسطه دوم در استان کردستان در سال تحصیلی 1401-1402 با روش نمونه‌گیری هدفمند بود. ابزار پژوهش، مصاحبه نیمه‌ساختاریافته محقق ساخته بود که تا درجه اشباع یافتگی نسبی و به تعداد 9 نفر، ادامه یافت. 
بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌ها در دو بخش: چالش‌های برنامه درسی و آموزشی و راهکارها ارائه شد. بخش چالش‌ها، خود در سه زمینه‌: چالش‌های مربوط به کتاب‌های تاریخ (11 مورد)، چالش‌های روش تدریس معلمان (7 مورد) و چالش‌هایی فراتر از دو حوزه‌ی نام ‌برده (4 مورد)، دسته‌بندی شدند. برهمین اساس، بخش راهکارها در دو حوزه‌ی راهکارهای حوزه تدریس معلمان در راستای حل چالش‌های آموزش کلاسی (11 مورد) و پیشنهادهایی برای بهره‌وری کیفیت آموزش دروس تاریخ در سطح برنامه درسی بود، که خود در سه زمینه‌ی: کتاب‌ها (12 مورد)، معلمان (2 مورد) و امور فراتر از این دو (5 مورد)، ارائه شد. نتایج حاصل از تحلیل یافته‌ها نشان داد که برنامه درسی در حوزه‌ی آموزش دروس تاریخ در مقطع متوسطه‌ی دوم، نیازمند بازنگری اساسی است. کتاب‌های درسی تاریخ در این مقطع، در ایجاد چالش‌های آموزشی نقش نخست و ‌برجسته‌ای دارند. چرا که اکثر چالش‌های آموزشی این دروس، به این زمینه مربوط می‌شوند؛ از جمله این که کتاب‌های تاریخ هم‌چنان رویکرد حافظه‌محور را دنبال می‌کنند و کم‌تر به تحلیل اتفاقات پرداخته‌اند این امر از این روست که سبک تاریخ‌نویسی آن‌ها نیز هنوز سنتی و کلاسیک است. با این‌حال، تمام چالش‌ها محدود به محتوای کتاب‌ها نمی‌شوند؛ بلکه روش‌های مورد استفاده برای آموزشی تاریخ نیز، هم‌راستا با تحولات کتاب‌های درسی و اهداف جدید برنامه درسی، نبوده و اکثر معلمان، هم‌چنان از روش‌های سخنرانی‌محور و معلم‌محور، بهره می‌برند. در کنار این موارد‌، عوامل مختلف فردی و اجتماعی خارج از سیستم کلاس درس معلم و در درس تاریخ وجود دارد که به شکل غیرمستقیم، آموزش کلاسی این دروس را تحت ‌تأثیر قرار می‌دهد؛ لذا نیاز است جهت تحقق اهداف برنامه‌ی جدید درسی، در روش‌های آموزش دروس تاریخ و هم‌چنین نحوه‌ی آموزش و انتخاب معلمان، تغییراتی ایجاد شود. با این که معلمان در سطح کلاس در جهت تکمیل کاستی‌های کتب درسی و استفاده از روش‌های نوین آموزشی تلاش می‌کنند؛ اما برای رسیدن به اهداف آموزشی این دروس و بالا بردن کیفیت آموزش دروس تاریخ، به تغییراتی اساسی‌تر در برنامه‌ریزی آموزشی برای درس تاریخ در مقطع متوسطه دوم نیاز است. برای کاهش ریشه‌ای برخی از چالش‌ها‌ی نام برده شده، علاوه بر ایجاد تغییرات در سطح مدیریت جریان آموزش کلاسی و نبوغ در فرایند تدریس و آموزش، نیاز است در سطوح کلان کشوری، برنامه‌ریزی مناسب داشت و تغییراتی در زمینه‌ی محتوای درسی مورد استفاده و روش‌های آموزشی ایجاد کرد. پیشنهادات بیان‌شده، اکثراً در زمینه‌ی بازنگری و ایجاد تغییر در محتوای کتاب‌های تاریخ بود، به‌گونه‌ای که تأکید محتوای کتاب‌های تاریخ، بیشتر بر تحلیل مسائل و وقایع تاریخی و کاربردی‌سازی تاریخ باشد. براساس یافته‌های پژوهش پیشنهاد می‌شود کتاب‌های تاریخ، به‌طور اختصاصی مورد بازنگری قرار گیرند، روش‌های آموزشی در راستای اهداف جدید آموزش تاریخ که از حافظه‌محوری به آموزش سواد تاریخی تغییریافته است، متحول شوند و از روش‌های نوین آموزشی دانش‌آموز‌محور، به‌جای معلم‌محور، در فرایند آموزش، استفاده شود و تاریخ به شکلی کاربردی‌تری، تدریس شود. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the Lived Experiences of History Teachers on the Challenges of Teaching Secondary History Courses

نویسندگان [English]

  • Mazhar Babaee 1
  • Parastoo Salehi 2
1 Assistant Professor, Department of Educational Sciences, Faculty of Shahid Modarres, Farhangian University, Tehran, Iran
2 BA Student in Education of Exceptional Children, Department of Educational Sciences, Faculty of Bint Al Hoda Sadr, Farhangian University, Sanandaj, Iran
چکیده [English]

Objectives: The history courses at any country ,plays an important role in creating national identity and value for that country; But despite its high importance, it is observed that interest in studying history, in its specialized sense ,is low among students. As it seems, teachers are facing challenges in relation to the way this subject is taught in schools and the content used to teach it. Therefore, the aim of the current research was to analyze the lived experiences of history teachers of the challenges of the curriculum and teaching history courses in the second secondary level.
Materials and Methods: To achieve this goal, the critical paradigm, qualitative approach and descriptive phenomenological research strategy of multi-stage Van Manen type and document-library method were used. The field of research included history teachers of the second secondary course in Kurdistan province in the academic year 1401-1402 with a purposeful sampling method. The research tool was a semi-structured interview made by the researcher, which continued until the degree of relative saturation with the number of 9 people. Findings: The findings were presented in two sections: curriculum and educational challenges and solutions. The challenges section itself was categorized into three areas: challenges related to history books (11 cases), challenges of teachers' teaching methods (7 cases), and challenges beyond the two mentioned areas (4 cases). Based on this, the solutions section in the two areas of teachers' teaching solutions in order to solve the challenges of classroom education (11 cases) and suggestions for the efficiency of the quality of teaching history courses at the curriculum level, which were presented in the three areas of books (12 cases), teachers (2 cases) and beyond these two (5 cases). 
-interaction matrix questionnaire and analyzed through cross-impact matrix multiplication Discussion and Conclusion: Discussion and conclusion: The results of the analysis of the findings showed that the curriculum in the field of teaching history courses in the second secondary level needs a fundamental revision. At this point, history textbooks play a prominent role in creating educational challenges. Because most of the educational challenges of these courses are related to this field; Among other things, the history books still follow the memory-oriented approach and have less analyzed the events, this is because their history writing style is still traditional and classic. However, not all challenges are limited to the content of books; Moreover, the methods used for teaching history are not in line with the evolution of textbooks and the new goals of the curriculum, and most teachers still use lecture-oriented and teacher-oriented methods. In addition to these cases, there are various personal and social factors outside the teacher's classroom system and in the history course that indirectly affect the classroom teaching of these courses; Therefore, in order to achieve the goals of the new curriculum, there is a need to make changes in the methods of teaching history courses as well as the way of training and selecting teachers. Although the teachers at the class level are trying to complete the shortcomings of the textbooks and use new educational methods; But in order to achieve the educational goals of these courses and improve the quality of history courses, more fundamental changes are needed in the educational planning for history courses in the second secondary level.In order to radically reduce some of the mentioned challenges, in addition to making changes in the management level of classroom education and ingenuity in the teaching and learning process, it is necessary to have appropriate planning at the national macro level and make changes in the field of curriculum content and educational methods. . The suggestions expressed were mostly in the context of revising and making changes in the content of history books, so that the emphasis of the content of history books is more on the analysis of historical issues and events and the application of history. Based on the findings of the research, it is suggested that history books should be specifically revised, educational methods should be changed in line with the new goals of history education, which have changed from memory-oriented to historical literacy education, and new student-oriented educational methods should be used instead of teacher-oriented in The education process should be used and history should be taught in a more practical way. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Curriculum
  • History Education
  • Lived Experiences
  • Phenomenology
  • Secondary School Teachers
Abbasi, S., & Malekshahi, H. (2022). Interdisciplinary History and its Position in Historical researches. Historical Perspective&Historiography, 32(29), 183-220. [in Persian]
Amirtimori, MH. (1998). Teaching and Learning Media. Shiraz: Sasan. [in Persian] n
Badri Gargari, R., Rezaei, A., & Jeddi, J. (2012). Comparison of teaching methods based on active thinking (the Partnership method) and traditional teaching methods on the boy student’s learning level of social studies. Journal of Instruction and Evaluation, 4(16), 107-120. [In Persian] 
Bruno Jofre, R., & Schiralli, M. (2002). Teaching history: A discussion of contemporary challenges. Encounters on Education, 3, 117-127
Fathi, K. (2019). Identifying and Critiquing Historical Sources and their Role in History Education Case Study: Tarikh i Yamini. Research in social studies education, 1(1), 101-126. [In Persian] 
Fathi, K. (2021). Obstacles and challenges of teaching history in Iranian universities. Research in History Education, 2(3), 92-107. [In Persian] 
Jalilian, S., & Karimi, A. (2021). A reflection on teaching the history of Islamic Iran with the pre-organizer method using the history of Islamic Iran software. Research in History Education, 2(2), 70-86. [In Persian] 
Karimi, M,. & Tawoosi Masroor, S. (2012). The Importance and Pathology of History and Historiography in Imam Khomeini`s Thought. The History of Islamic Culture and Civilization, 3(6), 7-28. [In Persian] 
Khanifar, H., & Muslimi, N. (2018). Fundamentals and principles of qualitative research methods: a new and practical approach, Tehran: Negah Danesh Publications. [In Persian]
Mahdian, R., Poushaneh, K., Rezazade Bahadoran, H., & malaki, H. (2023). Analyzing the content of elementary school textbooks to identify the components of national identity based on Upstream documents documents. Journal of Management and Planning In Educational System, 16(2). [In Persian] 
Mohamad, N., Sihes, A., & Suhaini, M. (2020). A Systematic Review on History Teachers Practices Towards Teaching Values Across the Curriculum. International Journal of Innovation, Creativity and Change, 11(12), 761-782. [In Persian] 
Mohammadpour, A. (2013). method  for method :On structure of knowledge in humanities. Tehran: Sociologists Publications. [In Persian] 
Ogah, M. (2023). Implementation of Senior High School History Curriculum: A focus on teaching methodology and resources. Cogent Education, 10(1), 1-18
Rahmani Fallah, S., & Jamalu, M. (2022). History teaching in the reverse learning method in the second secondary school. Research in History Education, 2(4), 21-37. [In Persian]
Roomani, D. S., Talari, M. R., & Sepahvand, D. E. (2020). Identifying history Teachers teaching Experience, An phenomenological approach. Quarterly Journal of Education Studies, 6(21), 12-16. [In Persian] 
Saif, AA. (2013). Modern educational psychology. Tehran: Duran. [In Persian] 
Saiiah, G., Maleki, H., Sarmadi, M., Farajollahi, M., & Mahboubi, T. (2021). Patience-Based Curriculum Pattern in Elementary School Based on Islamic Teachings Using Delphi Technique. Journal of Management and Planning In Educational System, 14(1), 71-98. [In Persian] 
Shabani, H. (2015). Teaching Methods and Techniques. Tehran: Samt. [In Persian] 
TaghipourZahir, A. (2008). Introduction to Educational and Curriculum Planning. Tehran: Agah Publications. [In Persian] 
Wijayasari, E., Wati, K., & Winarsih, M. (2020). Challenge of History Teachers in Teaching and Learning Higher Order Thinking Skills (Hots). Historical Studies Journal, 30(1), 36-45
Yilmaz, K. (2008). A Vision of History Teaching and Learning: Thoughts on History Education in Secondary Schools. The High School Journal, 92(2), 37-46