بررسی رابطه ابعاد شخصیت با عملکرد تحصیلی دانشجویان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی

2 استاد دانشگاه شهید بهشتی

3 دانشجوی دکتری روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ابعاد شخصیت با عملکرد تحصیلی دانشجویان انجام شده است. این پژوهش از نوع همبستگی است و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان کارشناسی دانشکده­های فنی مهندسی و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی می­باشد که در سال تحصیلی 88-89 مشغول به تحصیل می­باشند. تعداد نمونه شامل 206 نفر (106دختر  و 100 پسر) می­باشد. برای جمع­آوری داده­ها پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیت (NEO)، فرم کوتاه، پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج استفاده شد. داده­ها با نرم افزار (SPSS) و آزمون­های تحلیل رگرسیون چندمتغیره، همبستگی بنیادی و تحلیل واریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشانگر آن است ویژگی­های شخصیتی برونگرایی و با­وجدان بودن دارای رابطه مثبت و مستقیم و روان­آزردگی دارای رابطه منفی و معکوس با عملکرد تحصیلی می­باشند. ویژگی شخصیتی وظیفه‌شناسی با خودکارآمدی و برنامه‌ریزی رابطه مثبت و مستقیم دارد. ویژگی شخصیتی برونگرایی با انگیزش رابطه مستقیم و با تاثیرات هیجانی رابطه معکوس دارد. روان­آزردگی با تاثیرات هیجانی رابطه مستقیم دارد. همچنین یافته ها نشان داد که ویژگی انعطاف­پذیری در دانشجویان دختر بیشتر از دانشجویان پسر است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Relation between personality dimensions with students' academic performance

نویسندگان [English]

  • Maryam Eesaee Cheshme Mahi 1
  • Fatemeh Bagherian 2
  • Mohammadreza Hasanzadeh Tavakoli 3
1 Master of Educational Psychology, Shahid Beheshti University
2 Professor of Shahid Beheshti University
3 PhD student in Psychology, Shahid Beheshti University
چکیده [English]

The present study is an attempt to personality dimensions in academic performance of university students.  The sample includes 206 individuals (106 females, 100 males) from ShahidBeheshtiUniversity.  Data was collected through short version of Neo Inventory and Dortaj Academic Performance Inventory.  Data was analyzed by multivariate regression test canonical correlation and multivariate analysis of variance.  Results show that extroversion and conscientiousness have positive relationship with academic performance and neuroticism has negative relationship with academic performanc Also there was no significant difference between male and female participants in term of thinking styles.  There was significant difference between students in technical and human sciences groups in term of thinking styles.  Students in technical group showed higher score in legislative thinking styles than students in human sciences.  Also results show that female students have higher score in Openness to experience than male students.

کلیدواژه‌ها [English]

  • personality
  • academic performance
  • students
  1. آتش روز، بهروز (1386). پیش بینی پیشرفت تحصیلی از طریق دلبستگی و صفات پنج گانه شخصیتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی. ص 14-11.
  2. درتاج، فریبرز. (1383). بررسی تأثیر شبیه سازی ذهنی فرآیندی و فرآورده ای بر بهبود عملکرد تحصیلی دانشجویان، ساخت و اعتباریابی آزمون عملکرد تحصیلی. رساله دکتری، دانشکده روان-شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران. ص 8-2.
  3. خاکسار بلداجی، محمدعلی. (1384). رابطه سبک‌های یادگیری، خودکارآمدپنداری و رشته تحصیلی در دانش‌آموزان متوسطه نظری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی. 25-21.
  4. گروسی فرشی، میرتقی. (1380). رویکردی نوین در ارزیابی شخصیت (کاربرد تحلیل عاملی در مطالعات شخصیت). تبریز: نشر دانیال و جامعه پژوهش. ص 24-19.
  5. شیخ محمدی، حسن. (1386). رابطه ابعاد شخصیت با سبک‌های یادگیری و وضعیت تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد ساوه. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی. ص 14-13.
  6. فیضی، لفمجانی. (1373). بررسی و مقایسه ویژگی‌های شخصیتی دانشجویان موفق و ناموفق نیمسال آخر دوره کارشناسی دانشگاه گیلان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی. ص 25-20.
  7. منصوری، نغمه. (1379). بررسی رابطه ویژگی‌های شخصیتی و سبک‌های یادگیری با پیشرفت و رشته تحصیلی دانش‌آموزان دختر دبیرستان‌های شهر تهران. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، روان شناسی تربیتی، دانشگاه الزهراء. ص 14-8 .
  8. هومن، حیدرعلی. (1386). شناخت روش علمی در علوم رفتاری. تهران: انتشارات سمت. ص 14-11.
  9. ناصری تفتی، نگین. (1385). نقش تعاملی ورزش و ویژگی‌های شخصیتی در تحول روانی- اجتماعی دانشجویان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شهید بهشتی. ص 14-11.
  10. Costa Jr., P. T., Antonio, T., & MacCrae, R. R. (2001). Gender differences in personality traits across cultures: Robust and surprising findings. Journal of personality and social psychology, 81, 322-331.
  11. De Fruyt, F.& Mervielde, I. (1996). Personality and interests predictors of educational streaming and achievement. European Journal of Psychology, 10, 405-425.
  12. Diseth, A. (2003). Personality and Approaches to learning as predictors of Academic Achievement. European Journal of personality, 17, 143-155.
  13. Dollinger, s.J., orf, L. A. (1991). Personality and performance in personality: conscientiousness and openness. Journal of Research in Personality, 25,276-284.
  14. Johan, G. (2005). The role of environmental quality and time perspective on the academice performance of grade 12 learners. Retivied on july 16, 2009 fromhttp://etd.uovs.ac.za/ETD-db//theses/available/etd-09142006-085341/unrestricted/VanDerLindeGJ.pdf
  15. Musgrave-Marquart, D., Bromley, S. P., & Dalley, M. B. (1997). Personality, academic attribution, and substance use as predictors of academic achievement in college students. Journal of Social behavior and personality, 12, 501-511Petska, K, S. (2006). Using personality variables to predict academic success personalized system of instruction. University of Nebraska linkoln