امکان‌سنجی کاربرد شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی در حوزه ارزشیابی برنامه‌درسی دوره تحصیلات تکمیلی، بر مبنای الگوی سیپ

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی دانشگاه اصفهان

2 عضو هیات علمی گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

3 عضو هیات علمی گروه آمار دانشگاه اصفهان

چکیده

در این پژوهش، پژوهش‌گران بر مبنای الگوی سیپ، اقدام به انتخاب 73 شاخص مهم ارزشیابی هیأت نظارت و ارزیابی و بررسی وضعیت موجود و امکان کاربرد آن‌ها، در ارزشیابی از زمینه‌ها، درون‌دادها، فرآیندها و نتیجه‌های برنامه‌درسی دوره تحصیلات تکمیلی دانشگاه‌های‌ اصفهان، صنعتی اصفهان و شهرکرد، برای ارائه یک الگوی مناسب، نموده‌اند. نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی و پیمایشی بوده است. جامعه‌ آماری بخش کمی، شامل تمامی 11635 نفر هیأت علمی، دانشجویان و دانش‌آموختگان دوره تحصیلات تکمیلی سه دانشگاه­ مذکور بوده که 652 نفر آنان به عنوان نمونه‌ انتخاب گردید. جامعه آماری بخش کیفی اعضای هیأت علمی سه دانشگاه‌ مذکور بوده که30 نفر به روش نمونه‌گیری هدف‌مند، انتخاب گردید. داده‌های پژوهش از طریق پرسش‌نامه و مصاحبه، گردآوری شده‌اند. روایی ابزار توسط 15 نفر از استادان دانشگاه اصفهان تأیید گردید. ضریب آلفای کرانباخ شاخص‌های وضعیت موجود پرسش‌نامه 96/0 و ممکن آن 97/0 بوده و پایایی فرم مصاحبه از طریق متخصصان و روش سه‌سوسازی، بررسی گردید. طبق نتایج پژوهش، میانگین نمره نگرش افراد به وضعیت موجود شاخص‌های مربوط به ارزشیابی از تمامی مؤلفه‌های مورد بررسی (انتظارات، هدف‌ها، استادان، دانشجویان، امکانات، یاددهی-یادگیری، مدیریت و نظارت، محصولات، برون‌دادها و پیامدها)، در حد متوسط و کمتر از آن بوده (3≥ و 01/0p <)، اما میانگین نمره نگرش آنان به امکان استفاده از تمامی شاخص‌ها، در حد زیاد بوده است(4< و 0001/0p <). بنابراین استفاده از تمامی آن‌ها ‌در ارزشیابی از برنامه‌درسی، طبق الگوی ارائه شده، پیشنهاد می‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A feasibility study of using evaluation indicators of higher education in evaluation of the post-graduate curriculum, based on the CIPP-model

نویسندگان [English]

  • Mohammad Nikkhah 1
  • Mostafa Sharif 2
  • Ahmadreza Nasr 2
  • Hoshang Talebi 3
1 PhD student in Curriculum Planning, University of Isfahan
2 Faculty member of the Department of Educational Sciences, University of Isfahan
3 Faculty member of Statistics Department, University of Isfahan
چکیده [English]

In this study, the researchers, selected 73 key indicators to review the present situation and to consider the possibility of their use in the evaluation of contexts, inputs, processes and results of curriculum at postgraduate level based on the CIPP-model in Isfahan, Shahrekord and Isfahan Industrial universities. It is an applied research study and the method used is descriptive-. The statistical population of the quantitative part included all faculty members, students and postgraduate students at the mentioned universities (total: 11635 people).  A sample of 652 people was selected through stratified random sampling. Statistical population of qualitative part included all faculty members of the universities mentioned, from which a sample of 30 was selected by purposeful sampling method. Data were collected by questionnaire and interview. The validity of the tools was approved by 15 professors of IsfahanUniversity. Cronbach's alpha coefficient of the present and possible situation of the questionnaire was 0.96 and 0.97. The reliability of the interview form was assessed by the specialists and the triangulation technique. According to respondents the use of these indicators at present was about average and lower.  Whereas the possibility of using all indicators was high Therefore using all these indicators in the evaluation of the evaluation of curriculum, based on the presented modelwas suggested. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • higher education
  • CIPP evaluation model
  • curriculum
  • postgraduate studies
  1. بازرگان، عباس. (1380). ارزشیابی آموزشی. تهران: انتشارات سمت.
  2. تذکری، زهرا و همکاران. (1389). ارزیابی دوره دکترای پرستاری ایران (کاربرد الگوی سیپ). مجله علمی و پژوهشی دانشکده پرستاری و مامایی اردبیل، سال دوازدهم، تابستان: 51- 45.
  3. رمضانی، نیره، پناهی، منیره و پرداختچی، محمد حسن. (1388). بررسی قابلیت‌های مدیریتی مدیران دانشگاه‌های دولتی شهر تهران. فصل‌نامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، شماره 51، بهار: 72-51.
  4. زندوانیان نایینی، احمد. (1385). ارزیابی جامع مراکز تربیت معلم استان خوزستان بر اساس الگوی ارزیابی سیپ. مجله علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. دوره سوم، سال سیزدهم، شماره 2: 162-137.
  5. سیلور، جی. گالن، الکساندر، ویلیام. ام و لوئیس، آرتور. (1378). برنامه‌ریزی درسی برای تدریس و یادگیری بهتر، ترجمه غلام‌رضا خویی‌نژاد. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
  6. صمدی، محمدتقی و همکاران. (1388). نگرش دانشجویان رشته بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی همدان نسبت به رشته تحصیلی خود و آینده شغلی آن. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، شماره 9(4): 336 – 331.
  7. کافمن، راجر و هرمن، جری. (1374). برنامه ریزی استراتژیک در نظام آموزشی. بازآفرینی، بازسازی ساختارها و بازآفرینی. ترجمه فریده مشایخ و عباس بازرگان. تهران: انتشارات مدرسه.
  8. گروه مشاوران یونسکو. (1378). فرآیند برنامه‌ریزی آموزشی. ترجمه فریده مشایخ. تهران: انتشارات مدرسه.
  9. محبی‌امین، سکینه. (1387). ارزیابی دوره‌های آموزش کارکنان دانشگاه فردوسی مشهد در مسیر توان‌مندسازی آنان از طریق الگوی ارزشیابی سیپ. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مشهد: دانشگاه فردوسی.
  10. مشکانی، علی‌رضا. (1387). ارزیابی برنامه‌های مدیریت فرهنگی و فوق برنامه دانشگاه فردوسی مشهد با استفاده از الگوی سیپ. پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد. مشهد: دانشگاه فردوسی.
  11. هیأت نظارت و ارزیابی فرهنگی و علمی شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور. (1384). شاخص‌های ارزیابی آموزش عالی در جمهوری اسلامی ایران. تهران: دفتر بررسی و تدوین هیأت.
  12. Alade, A. (2008). Strategic Application of Evaluation Models for Promoting Higher Education Research of Technology Curricula. Reforming Higher Education in Africa, 22: 103-110.
  13. Bharvad, A. j. (2010). Curriculum Evaluation. International Research Journal. 1(12): 72-74.
  14. Bondi, J & Bondi, J. (2003). Curriculum Development: A Guide to Practice (3th Edition). Columbus, OH: Merrill Publishing Company.
  15. Bransford. B, Brown. J & Cocking, F (2006). How People Learn. National Research Council and the National Academy of Sciences (NRC and NAS).
  16. Danish Evaluation Institute. (2004). Criteria-Based Evaluation, EVA Experience in Evaluations Based on Criteria .http://www.eva.dk.
  17. Ghazali, D. (2010). Program Evaluation in Higher Education(University of Malaya, Malaysia). The International Journal of Research and Review, 5(2): 56-65.
  18. Griffin, A & Hett, A (2004). Pedagogy Assessment of Teacher Candidates. State of Washington Performance-Based.
  19. Hakan, K & Seval, F.(2009). Evaluation of English Curriculum at Yildiz Technical University Using CIPP Model. Education and Science. 34(153):47-60.
  20. Hakan, K & Seval, F. (2011). CIPP Evaluation Model Scale: Development, Reliability and Validity: Procedia - Social and Behavioral Sciences:1-8.
  21. Jones, J. (1999). Students' Views of the Roles of a University. Higher Educational Psychology,55 (8): 254-513.
  22. Klien, M. F. (1991). A Conceptual Frame Work for Curriculum Decision Making, In: Klein, M. F.(Ed). The Politics of Curriculum Decision Making. State University of New york Press. Albeny.
  23. McLemore, A. (2009). The CIPP Model. http://www.MacLemore.edu/eval.
  24. National Research Council (2006). America’s Lab Report: Investigations in High School Science. Washington, DC: The National Academies Press.
  25. Ng, P. (2008). The Phases and Paradoxes of Educational Quality Assurance: the Case of the Singapore System. Quality Assurance in Education. 16: 112-125.
  26. Phattharayuttawat, S. et al. (2009). An Evaluation of the Curriculum of a Graduate Programme in Clinical Psychology. South East Asian Journal of Medical Education, 3(1): 14-19.
  27. Paul, J. (2005). Evaluation and Assessment. London: Black King's College, U.K.
  28. Rossi, P. H, Freeman, H. E & Lipsey, W. (1999). Evaluation: a Systematic Aapproach, Sixth Edition. Newburg Park: Sage publications.
  29. Scriven, M. (2007). The Logic of Evaluation. Dissensus and the Search for Common, OSSA, Windsor: 1-16.
  30. Stufflebeam, D. L. (1999). Foundational Models for 21st Century Program Evaluation. The Evaluation Center Occasional Papers Series. December.
  31. Stufflebeam, D. L. (2003). The CIPP Model for Evaluation. Presented at the 2003 Annual Conference of the Oregon Program Evaluators Network. Portland, Oregon.
  32. Stufflebeam, D. L. (2007). CIPP Evaluation Model Checklist(2th Edition). Evaluation Checklists Project: 1-16. www.wmich.edu/evalctr/checklists
  33. Stufflebeam, D. L & Shinkfield, A. J. (2007). Evaluation Theory, Models, and Applications. San Francisco: Jossey Bass.
  34. Tan, S, Lee, N & Hall, D. (2010). CIPP as a Model for Evaluating Learning Spaces. http://www.swinburne.edu.au/spl/learningspacesproject.
  35. Trochim, K. (2006). Introduction to Evaluation. http://www.socialresearchmethods. net/kb/intreval.htm.
  36. Tseng, H. K et al. (2010). Using the Context, Input, Process and Product model to assess an engineering curriculum. World Transactions on Engineering and Technology Education (WIETE), 8(3): 256- 261.
  37. Witham, P & Meyer, R. (2009). Evaluations of Performance Incentive Programs: TIF Local Evaluations. USA: Center for Educator Compensation Reform.
  38. Wongbenjarat, A, et al. (2003). CIPP Model in Medical Education Assessment at the Nakhon Ratchasima Hospital School of Medicine Thailand. Global Standards in Medical Education for Better Health Care. WFME Conference. Copenhagen. Denmark: 70-79.