طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی مسئله‌محور مبتنی بر رویکرد زیبایی‌شناسی در دوره ابتدایی

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری برنامه درسی، گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

2 دانشیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا(س)، تهران، ایران

3 دانشیار گروه مدیریت و برنامه ریزی آموزشی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

چکیده

هدف: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامه درسی مسئله محور مبتنی بر رویکرد زیبایی‌شناسی در دورة ابتدایی انجام شده است. برنامه درسی مسئله‌محور محتوایی است که در قالب مسئله در بستر مسائل مختلف ارائه می‌شود. به همان اندازه که هنر در زندگی انسان تأثیرگذار بوده است، در رشد و تحول کودکان نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. از طرفی هنر با توجه به ماهیت محتوایی و ظرفیت مسئله‌مدار و ارتباط بیشتر با زندگی عینی کودکان می‌تواند بستر مناسبی را جهت تحقق برنامه درسی مسئله‌محور در دوره ابتدایی فراهم آورد. با استفاده از روش‌های زیبایی‌شناسی در برنامه‌ریزی درسی دانش‌آموزان نسبت به مسائل حساس‌تر می‌شوند، چون بینش خوبی به جهان کسب می‌کنند. بنابراین در پژوهش حاضر با عنایت به تفکیک‌ناپذیری شناخت از عاطفه، رویکرد هنر و زیبایی‌شناسی به‌عنوان یک رویکرد مبنا در برنامة درسی مسئله‌محور مطرح می‌شود. در مورد کاربرد یادگیری مسئله‌محور و رویکردهای زیبایی‌شناسی در برنامه درسی می‌توان ادعان کرد که استفاده از ظرفیت‌های مسئله‌مداری و رویکردهای هنری در ایجاد میل و انگیزه برای یادگیری عمیق و معنادار دانش‌آموزان بسیار با اهمیت است و فضای لذت‌بخشی برای تجربه یادگیری چالش‌برانگیز، انگیزشی، لذت‌بخش و اجتماعی دانش‌آموزان مهیا می‌کند. در واقع، از مهم‌ترین جنبه‌های نوآوری پژوهش، تلفیق ساختار هنری و زیباشناختی در پرورش کارکردهای شناختی و مهارت‌های حل مسئله است.
مواد و روش‌ها: از نظر شیوة گردآوری داده‌ها روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل محتوای کیفی بوده است. جامعه پژوهش منابع چاپی و الکترونیکی مرتبط با برنامه درسی مسئله‌محور، موضوعات مرتبط با رویکرد هنر و زیبایی‌شناسی در برنامه درسی و هم‌چنین آموزش ابتدایی است که در قالب رساله‌ها، مقالات، گزارش‌های پژوهشی و کتاب در فاصله سال‌های (2000 تا 2022) انتشار یافته‌اند. برای انتخاب نمونه از بین مقالات، منابع و اسناد موجود از روش نمونه‌گیری هدفمند متوالی از نوع نمونه‌گیری نظری استفاده شده است. در مرحله‌ی تجزیه تحلیل داده‌ها از روش تحلیل محتوای عرفی استفاده شد؛ که در آن پژوهشگر از طریق ادراک و فهم خود از متن مورد مطالعه، نوشتن تحلیل اولیه را آغاز نموده و این کار ادامه پیدا می‌کند تا پیش زمینه‌هایی برای تشکیل کدها آغاز شود و بعد براساس تشابهات و تفاوت‌ها طبقه‌بندی و دسته‌بندی شوند. به‌منظور تجزیه و تحلیل یافته‌ها از شیوة کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد و به‌منظور تعیین روایی و پایایی یافته‌ها از شیوه تأیید همکاران پژوهش و چند جانبه‌نگری برای تأیید اعتبار بهره گرفته شد.
بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش که در قالب عناصر چهارگانه برنامه درسی مدون گردید، در بعد هدف شامل 4 مقوله اصلی (پرورش تفکر خلاق- پرورش تفکر هنری- پرورش تفکر شهودی و پرورش تفکر بصری) است، بعد محتوا شامل 3 مقوله اصلی (مسئله‌سازی- نقش معلم و نقش یادگیرندگان) است. بعد روش‌های تدریس شامل 3 مقوله اصلی (روش‌های ترکیبی- روش‌های هنری و روش‌های فعال) است و در آخر، در عنصر ارزشیابی 2 مقوله اصلی (ارزشیابی کیفی و ارزشیابی عمومی) از منابع متعدد بدست آمد.  نتایج پژوهش حاکی از آن است که رویکرد هنری می‌تواند دانش را در قالب رویکردی تعاملی ارائه دهد و به درک بهتر مفاهیم توسط دانش‌آموزان یاری رساند. استفاده از ظرفیت‌های مسئله‌مداری و رویکردهای هنری در ایجاد میل و انگیزه برای یادگیری عمیق و معنادار دانش‌آموزان بسیار با اهمیت است و فضای لذت‌بخشی برای تجربه یادگیری چالش‌برانگیز، انگیزشی، لذت‌بخش و اجتماعی دانش‌آموزان مهیا می‌کند. با توجه به گستره معنایی و کارکردهای وسیع هنر و زیبایی‌شناسی، برنامه درسی مسئله‌محور می‌تواند باعث یکپارچگی و پویایی بین عقل و روح دانش‌آموزان شود و منجر به کشف و تولید ایده‌های نو و پاسخ‌های خلاق در جهت حل مسائل گوناگون شود. هم‌چنین پژوهش حاضر توجه سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان، مدیران و معلمان را به این موضوع جلب می‌کند که می‌توانند از ظرفیت‌های هنری برای ارتقای مهارت‌های حل مسئله و تربیت و شکوفایی استعدادهای متنوع دانش‌آموزان دوره ابتدایی بهره‌مند شوند. هم‌چنین در جهت اعتباریابی الگوی پیشنهادی بین متخصصان موضوع اجماع نسبی حاصل گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Designing and Validating a Problem-oriented Curriculum Model based on the Aesthetic Approach in Elementary School

نویسندگان [English]

  • Forooz Jalili nia 1
  • Parvin Ahmadi 2
  • Parvin Samadi 3
1 Phd Student of Curriculim,, Department of Educational Administration and Planning, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran.
2 Associated Prof, Department of Educational Administration and Planning, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran.
3 Associated Prof, Department of Educational Administration and Planning, Faculty of Educational Sciences and Psychology, Alzahra University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Objectives: The present research was conducted with the aim of designing a problem-oriented curriculum model based on the aesthetic approach in elementary school. Problem-oriented curriculum is content that is presented in the form of problems in the context of various problems. As much as art has been influential in human life, it also plays an important role in the growth and development of children. On the other hand, art can provide a suitable platform for the implementation of a problem-oriented curriculum in elementary school due to its content nature and problem-oriented capacity and greater connection with the objective life of children. By using aesthetic methods in lesson planning, students become more sensitive to issues, because they gain a good insight into the world. Therefore, in the current research, considering the inseparability of cognition from emotion, the approach of art and aesthetics is proposed as a basic approach in the problem-oriented curriculum. Regarding the application of problem-oriented learning and aesthetic approaches in the curriculum, it can be claimed that the use of problem-oriented capacities and artistic approaches in creating the desire and motivation for deep and meaningful learning of students is very important and an enjoyable atmosphere for It provides a challenging, motivating, enjoyable and social learning experience for students. In fact, one of the most important aspects of research innovation is the integration of artistic and aesthetic structure in developing cognitive functions and problem solving skills.
Materials and Methods: In terms of the method of data collection, the qualitative research method was qualitative content analysis. The research community is printed and electronic resources related to the problem-oriented curriculum, topics related to the approach of art and aesthetics in the curriculum as well as elementary education, which are in the form of treatises, articles, research reports and books between the years (2000 until 2022) have been published. To select a sample from among the available articles, sources and documents, the sequential purposeful sampling method of the theoretical sampling type was used. In the 
data analysis stage, conventional content analysis method was used; in which the researcher starts writing the initial analysis through his perception and understanding of the text under study and this work continues until the background for the formation of codes is started and then they are classified and categorized based on similarities and differences. In order to analyze the findings, an open, central and selective coding method was used, and in order to determine the validity and reliability of the findings, the method of confirming the research partners and multi-dimensionality was used to confirm the validity. 
Discussion and conclusion: The findings of the research, which were compiled in the form of four elements of the curriculum, in the goal dimension include 4 main categories (cultivation of creative thinking - cultivation of artistic thinking - cultivation of intuitive thinking and cultivation of visual thinking), the content dimension includes 3 main categories (problem formulation - The role of the teacher and the role of the learners). Next, teaching methods include 3 main categories (combined methods - artistic methods and active methods) and finally, in the evaluation element, 2 main categories (qualitative evaluation and general evaluation) were obtained from multiple sources. The results of the research indicate that the artistic approach can provide knowledge in the form of an interactive approach and help students to better understand the concepts. The use of problem-oriented capacities and artistic approaches is very important in creating the desire and motivation for deep and meaningful learning of students and provides an enjoyable atmosphere for students to experience challenging, motivating, enjoyable and social learning. Considering the wide range of meanings and functions of art and aesthetics, the problem-oriented curriculum can cause integration and dynamism between the mind and spirit of students and lead to the discovery and production of new ideas and creative answers to solve various problems. It attracts planners, managers and teachers to the fact that they can benefit from artistic capacities to improve problem-solving skills and education and flourishing of diverse talents of primary school students. Also, in order to validate the proposed model, a relative consensus was reached among the experts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Problem-based Curriculum
  • Elementary School
  • Curriculum Design
  • Art and Aesthetics
Atrian. N, Atrian. F. (2021). Designing a teaching model for developing philosophical thinking in elementary school. Thinking and the child. 12(1), 181-202. [In Persian]
Adibmanesh. M, Sader. A. (2021). Designing the ideal model of the curriculum to improve the life skills of elementary school students. Curriculum studies. 62(16), 223-256. [In Persian]
Anazifa, R. D., & Djukri, D. (2017). Project-Based Learning and Problem-Based Learning:Are They Effective to Improve Student's Thinking Skills?. Journal Pendidikan IPA Indonesia, 6(2), 346-355. doi:10.15294/jpii.v6i2.11100
Asgharei, N. Norian, M. (2018). Research synthesis of aesthetic education research based on the dimensions of child development. Research Journal of Evolutionary Psychology, No16(62), 135-151. [In Persian]
Ahmadi, F., Nasiriani, K., & Abazari, P. (2008). Delphi Technique in Research, Iranian, Journal of Medical Education, 8 (1): 175-185. [In Persian]
Asadian, S., & Azizi, G. (2018). Aesthetic-Based Teaching an Approach to Improving Students' Attitudes Towards School, Quarterly Journal of Educational Innovation, 17 (66): 73-97. [In Persian]
Bahadori, A. (2018). The Importance, Steps and Implementation of Coding in Internship of Farhangian University., Grounded Theory Qualititative research, A bi- uarterly Journal of New Strategies Teacher Education, 4(5): 68-88. [In Persian]
Bazargan, A. (2016). An introduction to Qualitative and Mixed Methods Research, Tehran: Didar.[In Persian]
Bagheri, kh. (2013) Evaluating what has been learned from the perspective of epistemology of explicit knowledge and hidden knowledge: a new realm in curriculum philosophy. Curriculum Requirements Quarterly, first year, No 1, 2-23. [In Persian]
Barker, B. S. (2014). Examining fidelity of program implementation in a STEM-oriented out-of-school setting. International Journal of Technology and Design Education, 24(1), 39-52. https://doi.org/10.1007/s10798-013-9245-9 
Boudy, A. (2004). A Study into the Effects of Art Education on Children at the Socialisation Process. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 116, 4114-4118 . https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.01.900 
Bridges, E. & Hallinger, P. (1997). Using problem -based learning to prepare educational leaders. Peabody Journal of Education, 72, (2), 131–146
Chan, E., Slanger-Grant, Y., & Stewart, J. (2008). The Arc of Learning framework: An ergonomic resource for design and enactment of problem-based curriculum. International Journal of Educational Research, 93, 118-135 
Dehghanei, M. ghafarei, A & hakenzadeh, R (2016). Examining the theoretical foundations of Eisner's thoughts and its educational implications: with a critique of her opinions. Qualitative Research Quarterly in Curriculum, No 4 , 1-26. [In Persian]
Efland, A. (2007). Why teach art? reflections on Efland's art and cognition. Arts Education Policy Review, 33-39
Eisner, E. W. (2005). What can education learn from the arts about the practice of education? Journal of Curriculum and Supervision, 18(1), 4-16
Ebrahimi, A, Zanganemotlagh, F, Jafarianyasar, H. (2021). “Analyzing the curriculum of aesthetic education and identifying aesthetic educational strategies Academically at Farhangian University”. Journal of Research in Teaching, Vol 8, No 4, 164-192. [In Persian]
Gardner, H. (2000). Inteligence reframed: Multiple intelligence for21 centery. Newyork: Basic book, Beauty as a factor of economic & social development. Tourism Review, 73(1), 68-81 
Garmabi, H, (2015). Designing and validating the native model of the elementary school curriculum based on the components of aesthetics and art. Preschool and elementary school studies quarterly, First year, second issue
Hajbabaei, F. ashrafei zade, H, (2019). A comprehensive review of problem-solving based learning in nursing education. Iran Journal of Nursing, 32(118), 18- 28
Jin J, Bridges (2014). SM. Educational Technologies in Problem-Based Learning in Health Sciences Education: A Systematic Review. J Med Internet Res2014; 16 (12): e251. http://dx.doi.org/10.2196/jmir.3240 
Jonasson, B & Hudson, S. (2007). Examining Preservice Teachers' Preparedness for Teaching Art. International Journal of Education & the Arts, 8(5), 1-25
Kátai Z, Juhász K, Adorjáni AK. (2010). On the role of senses in education. Computers & Education; 51(4):1707– 17.doi:10.1016/j.compedu.05.002 
Lipman, M. (2008). "Educating Through Philosophical Inquiery: A Pedagogy of Action and Reflection, An Interveiwe with Maurastriano", in: Farhang Quarterly Journal of Humanities and Cultural Studies, Vol.22, No. 69
Lorkian, M. (2013). Identifying and explaining the dimensions in the levels of the missing art curriculum in Iran's elementary school based on the ideal model. Doctoral thesis in the field of curriculum planning of Allameh Tabatabai University
Mandri, H. (2018). Aesthetic subject formation in high school. European Journal of Economics, 2 (1). 141- 146
Mehrmohamadi, M. (2009). Research based on intellectual practice in the process of curriculum planning, curriculum, viewpoints, approaches and perspectives. Tehran: Samt Publications. [In Persian]
Mehrmohamadi, M. (2011). Explaining the aesthetic turn in education: micro and macro lessons to improve the quality of education inspired by the world of art.  Education Quarterly, 27th year, no 1, Spring 90. [In Persian]
Mottaghi, z., & Nowrozi, R. A. (2015). Teaching Strategy of Aesthetic Experience Based on Epistemological Ideas of Allameh Jafari, Journal of Hekmate Moaaser, 5 (1): 78-107. [In Persian]
Moon, S, Rose, S, (2013). Releasing the social imagination: Art, the aesthetic experience, and  citizenship in education. Creative education, 4(3), 223- 233
Salarei. M, temouri. M.h. Zarei. A. (2015). The effect of the four-component educational design model on the amount of cognitive load. The magazine of modern educational ideas.  Volume 12, No 1, 124. [In Persian] 
Strauss, A., & Corbin, J. (2013). Basics of Qualitative Research: Grounded Theory Procedures and Techniques, translated by Ebrahim Afshar, Tehran: Ney Press
Seif, A, (2015). New educational psychology: Psychology of learning and education, The seventh edition: tehran: doran. [In Persian]
Sharafei, H. (2013). The possibility of applying the approach of integrating artistic production and experimental science concepts in art education, Quarterly magazine of educational innovations, No 39, 10th year. [In Persian]
Venalainen, P. (2012). “Contemporary Art as a Learning Experience”, The 5th Intercultural Arts Education Conference, Design Learning. Available at: www.sciencedirect.com