واکاوی سیر فرسودگی شغلی در میان معلمان زن شهرستان مریوان

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیأت علمی دانشگاه تهران

2 دانش آموخته کارشناسی ارشد تحقیقات آموزشی دانشگاه خوارزمی

چکیده

این پژوهش به‌منظور شناسایی مراحل شکل‌گیری فرسودگی شغلی در معلمان زن شاغل در مدارس متوسطه شهر مریوان صورت گرفته است. در این راستا با تعداد 10 نفر از معلمان با بیش از 12 سال سابقه کار، که با استفاده از سه روش  نمونه‌گیری آسان، هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده بودند، مصاحبه عمیق به عمل آمد. پژوهش حاضر با استفاده از روش پژوهش پدیدارشناسی صورت پذیرفته است. نتایج تحلیل داده‌ها با استفاده از راهبرد تحلیل و مضمون حاکی از این است که فرسودگی شغلی در طی 5 مرحله در بین معلمان زن شکل می‌گیرد: مرحله اول:تحقق رویا؛ مرحله دوم: تعارض؛ مرحله سوم:خستگی؛ مرحله چهارم: بحران؛ مرحله پنجم: بن‌بست. جهت حصول اطمینان از اعتبار داده‌ها در هنگام شکل‌گیری مقولات نظرات استاد راهنما و پس از شکل‌گیری مقولات نهایی نظرات اطلاع‌رسان‌ها اعمال گردید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

How Job Burnout Develops among Female Teachers of Marivan City

نویسندگان [English]

  • Saed Safae Movahed 1
  • Beigard Javanroudi 2
1 Faculty member of Tehran University
2 Graduated from Kharazmi University with a master's degree in educational research
چکیده [English]

This study was conducted to investigate the stages of job burnout formation among high school female teachers in Marivan. To do this, ten teachers with over twelve years of experience selected via three methods of simple, purposive, and snowball sampling were profoundly interviewed. The present study was done using phenomenological method. Results of data analysis indicated that job burnout includes five stages: 1. Realization of crisis; 2. Conflict; 3. Fatigue; 4. Crisis and 5. Deadlock. To ensure the validity of the data during the formation of the categories, the advisor’s comments and during the final formation of the categories, the informers’ comments were exerted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • job burnout
  • Phenomenology
  • Female teachers
  • Marivan's city
ادیب حاج باقری، محسن؛ پرویزی، سرور و صلصالی، مهوش (1386). روش‌های تحقیق کیفی. تهران: انتشارات بشری.
تیموری، مینا (1383). بررسی رابطه بین استرس و فرسودگی شغلی. پایان‌نامه کارشناسی چاپ نشده، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکز.
خاکبازان، زهرا (1385). بررسی رابطه بین منبع کنترل و فرسودگی شغلی معلمان ابتدایی مدارس دولتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه علامه طباطبایی.
دلاور، علی (1385). مبانی نظری و عملی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. تهران: رشد.
ساعتچی، محمود (1389). بهداشت روانی در محیط کار با تأکید بر فشار روانی و فرسودگی شغلی. تهران: موسسه نشر ویرایش.
شمس مورکانی، غلامرضا؛ گریوانی، کلثومه (1390). رابطه بین جو سازمانی مدارس و توانمندسازی دبیران: یک مطالعه موردی. دو فصلنامه مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی. دوره 4. شماره7. ص 65.
قدیمی مقدم، ملک محمد؛ حسینی طباطبایی، فوزیه (1385). شیوع فرسودگی شغلی در بین معلمان و کارکنان سازمان آموزش و پرورش و رابطه آن با جنسیت، مدرک تحصیلی، مقطع شغلی و موقعیت جغرافیایی. پژوهش‌های روانشناختی. دوره 9.
برگ، لورا (1390). روان‌شناسی رشد (ترجمه یحیی سید محمدی). تهران: ارسباران.
محمدی، بهرام (1387). بررسی رابطه کیفیت زندگی کاری و سلامت سازمانی در مدارس متوسطه استان کردستان . پایان‌نامه کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشگاه شهید رجایی تهران.
Cherniss, C. (1980). Staff Burnout: Job stress in the human services. Beverly Hills, California: Stage.
Freadenberger J.J.(1975). The staff burnout syndrome in alternative Graetz institutions. Psychiatry. Theory, Research and Practice. Vol 12, No.1.
Graetz, B. (1993). Health consequences of employment and unemployment longitudinal evidence for young men and women.Social Science & Medicine. 36, 715–724.
Green have, J. H., (1975). Mental health performance. journalof applied psychology , 59 , 122-126.
Maslach, Ch. Schaufeli, W, B. Leiter, M, P. (2001). Job Burnout. Available at:http://www.annualreviews.org/
Maslach, C., & Jackson, S. E. (1986). The Maslach Burnout Inventory Manual, 2nd Edition. Palo Alto: CA: ConsultingPsychologist Press.
Maslach, C. (2001). Job Burnout, Annual Review of Psychology. Available at www.findarticles.com, p: 1-22.
Maslach, C ; Leiter, Michael P(2008).  Early predictors of job burnout and engagement , Journal of Applied Psychology. Vol 93 , No . 3, pp: 498 -512.
Maslach, C(2003). Job Burnout:New Directions In Research And Intervention. Current Directions In Psychological Science:Vol. 12, pp189-192.
Maslach C, Leiter M.P (2005). Reversing Burnout: How to rekindle your Passion for your work. Standford Social Innovation Review, Graduateschool of Business.
Scott, Craig R. (2001). Communication, social support and burnout: A brief literature review.